Metoda Tomatisa

Terapia Tomatisa – na czym polega? Wskazania, przebieg, efekty

Terapia Tomatisa to stymulacja neurosensoryczna (audio-psycho-lingwistyczna), która polega na kształtowaniu uwagi słuchowej, czyli świadomego odbierania bodźców dźwiękowych. Wzmacnianie umiejętności aktywnego słuchania przyczynia się do poprawy funkcjonowania w wielu sferach. Metoda Tomatisa znajduje zastosowanie zarówno u dzieci, jak i u dorosłych w przypadku takich zaburzeń, jak: kłopoty z koncentracją, zaburzenia mowy, dysleksja, nadpobudliwość psychoruchowa, depresja, narażenie na przewlekły stres.

Czym jest terapia Tomatisa?

Sześćdziesiąt lat temu francuski otolaryngolog, neurolog i foniatra – Alfred Tomatis opracował program stymulacji mózgu. Metoda Tomatisa to terapia edukacyjna wykorzystująca stymulację układu nerwowego poprzez bodźce docierające do układu słuchowego w celu kształcenia uwagi słuchowej. Muzyka i głos są tutaj traktowane w bardzo szczególny sposób, gdyż wspierają aktywne słuchanie, czego efektem jest poprawa funkcjonowania w różnych sferach. Terapia Tomatisa może być wykorzystywana zarówno u dorosłych, jak i u dzieci.

Terapia Tomatisa – wskazania

Kiedy wyraźnie zaburzona jest komunikacja pomiędzy uchem a mózgiem, nasza zdolność do interakcji ze światem zewnętrznym ulega pogorszeniu – zostaje poważnie zaburzona relacja między słuchaniem a komunikowaniem się. W rezultacie mamy do czynienia z utratą pewności siebie, wiary we własne możliwości, co z kolei tylko potęguje problemy z komunikacją i procesem uczenia się.

Terapia Tomatisa wskazana jest w szczególności w przypadku problemów i dysfunkcji, takich jak:

  • zaburzenia ze spektrum autyzmu,
  • nadpobudliwość psychoruchowa,
  • dysleksja,
  • opóźniony rozwój mowy,
  • zaburzenia przetwarzania sensorycznego,
  • problemy w nauce szkolnej,
  • problem ze skupieniem uwagi,
  • jąkanie,
  • słaba przyswajalność języków obcych,
  • drażliwość,
  • stres,
  • depresja.

Bardzo często terapię Tomatisa wykorzystuje się także w celu poprawy samopoczucia, relaksu i odprężenia.

Terapia Tomatisa a słuch i mowa

Tomatis zakładał, że słyszenie jest procesem biernym, twierdził, że „słuchać” to nie to samo, co „słyszeć”. Niejednokrotnie w przypadku różnego rodzaju dysfunkcji mamy do czynienia z uszkodzeniem na którymś poziomie pomiędzy strukturami ucha a mózgiem, który te informacje odbiera i interpretuje.

Trening słuchowy ma za zadanie przywrócenie roli przekaźnikowo-nadzorczej naszym uszom, a właściwie ich strukturom. Niezachwiane funkcjonowanie pozwala właściwie pobudzać korę mózgową i umożliwia właściwą analizę bodźców dźwiękowych, co przekłada się także na usprawnienie zdolności komunikacyjnych – zarówno mowy, jak i słuchu.

Terapia Tomatisa a motoryka i koordynacja ruchowa

Ucho pełni bardzo ważną rolę transmitera informacji dźwiękowych, poza tym jego struktury zlokalizowane wewnętrznie spełniają istotną rolę w kontroli naszej równowagi. Jego niezachwiane funkcjonowanie to również gwarancja utrzymywania właściwego napięcia mięśniowego czy też koordynacji na odpowiednim poziomie. Ten związek przyczynowo–skutkowy jest oczywisty dla większości terapeutów pracujących z dziećmi posiadającymi zaburzenia przetwarzania sensorycznego – to właściwie działający układ przedsionkowy decyduje o tym, czy dziecko posiada właściwą orientację przestrzenną. Dlatego obok terapii Integracji Sensorycznej, która kładzie bardzo duży nacisk na właściwą stymulację tego obszaru, terapia Tomatisa wydaje się doskonałym uzupełnieniem.

Terapia Tomatisa – inne obszary zastosowania

Ciekawym obszarem zastosowania treningu słuchowego Tomatisa są zaburzenia depresyjne, emocjonalne, może on być również wykorzystywany jako forma relaksu. Dostarczenie bodźców słuchowych w przypadku zastosowania takiego treningu pozwala na niezwykłe odprężenie oraz zapewnienie pobudliwości na odpowiednim poziomie, dostarczenie właściwej dawki energii. Dzieje się tak, ponieważ słuch jest skorelowany z układem limbicznym. Taka zależność pozwala wnioskować, że bodźcowanie słuchowe skutecznie przyczynia się do regulowania poziomu napięcia, stresu oraz radzenia sobie w trudnych stanach emocjonalnych.